mtnl 2016 header



versewoordkraam banner
hittegolf, vakantiegevoel, liefdesrelatie, hengelsport, zwemvogel, kwadraat, accentloos, zenith, eureka


DALI in zijn ei

Dali beweert zich zijn voorgeboortelijk leven te herinneren (foto: Philippe Halsman, 1942)


Meten is wensen
Aangaande het temmen der algoritmen. In mijn vroege kinderjaren had ons gezin een buurman die een aangeworpen ongekookt ei opving zonder het te breken! Zelfs in de loop! Die man kon meten. Snelheid, massa, volume, breekpunt, locatie, ergonomie, terreingesteldheid... Alle voor het in de achtertuin schadevrij vangen van aangegooide ongekookte eieren noodzakelijke data lagen, gemeten en begrepen, in zijn systeem opgeslagen.

Meten is één ding, maar maat kiezen, houden en foutloos toepassen een tweede. Langs welke lat gemeten wordt is hierbij van doorslaggevend belang! De buurman nam de maat van alle krachten met zijn lijf. Hij was een competitieve handbal speler. Zijn lijfelijke maatvastheid kon hij mij natuurlijk niet doorgeven. Ik was een heel andere lat! Wat hij mij kon aanbevelen was om net zolang met mijn eigen lijf en bijvoorbeeld ongekookte eieren meetkundig te oefenen, tot ik precies zou begrijpen hoe mijn krachten en maten en die van het beoogde mechanische doel en de daarbij bespeelde instrumenten in harmonie zouden zijn. Man meet ei en ei neemt man de maat, in de vlucht, in de loop. Meten is wensen. Meten voedt de wens naar maatwerk. Meten is mensenwerk. Mensen doen aan wensdenken.

Meten begint met de lat de maat te nemen. Daarin ligt speelruimte. Of, zo men wenst, ontstaat de speelruimte. Tussen wensen en weten gaapt de kloof van de verwerkelijking. Iedere metende behoort te weten dat de wens om maat te houden in alle metingen mee meet.


DALI reservation

Entreekaarten gereserveerd voor het Gala en Salvador Dali museum op 20 August 20 18


Dali dubbel
DALI_RESERV. Op dinsdag 20 augustus 2018 doen we de Dali dubbel: we bezoeken museum en woonhuis van de grote kunstenaar Salvador Dali. Ik hoop hierover nader te berichten. Wat ik al weet is dat jeugdige interesse voor S.D. geen garantie biedt voor een vruchtbaar kunstenaarschap. Indachtig ‘meten is wensen’ is het niet de lat waarnaar je jezelf wilt meten. De man was ook de grootste kritisch-vermogen-vernieler die de kunstgeschiedenis tot op heden leerde kennen. Wellicht maken Jeff Koons of Damien Hirst een kans om op dat gebied zijn opvolger te worden, maar het is nog te vroeg om daarover te oordelen.


versewoordkraam banner
wie had dat gedacht, #hersenpan, #klavervier, advertentie, hiertegenover, faliekant, meer van het zelfde, achternaam, zeer, zeer, overtreffend


Liefde op het eerste gezicht
Het laatste zonlicht van gisteren heeft plaats gemaakt voor het eerste zonlicht van hedenmorgen. Volgens de kalender verstreken zeven uur en twee-en-veertig minuten, die ik gedeeltelijk slapend doorbracht, tot de warmte me het bed uit noodde. Die uren steel ik terug. De daktuindeur moet wijd open. Op de IJburglaan rijdt op dit uur enig verkeer. Te oordelen naar het geluid zelfs enig transport. Het is zondagochtend! De winkels gaan een uur later open dan op een doordeweekse dag! Tram 26 trekt op van de halte Vennepluimstraat richting Centraal Station. Op dit uur geen belletje. De buitenlucht versterkt de smaak van de thee. Over zestien dagen verruilen we lijn 26, in het doorzicht op de hemel boven de IJburglaan, voor andere geluiden en vergezichten. Het is dan augustus 20 18.


eerste ochtondzon

Zonnewijzer met doorzicht op de ochtendhemel boven de IJburglaan


Schrijf verder onder de foto.

Schrijven we nog anders dan in fotobijschriften? De bescheidenheid van mijn waarnemingen van deze morgen past volmaakt in de vorm die ik aan mijn momentane stemming wil geven. Ik zit hier niet voor niets en uit vrije wil. Ik fotografeerde het ochtendlicht op de gevel aan mijn voeteneind, op zo’n tachtig passen verwijderd en dan zeker ook tachtig passen de hoogte in. Daar gaat alleen mijn oog. Ik zocht iets anders maar vond moerstaal onder mijn toetsen. Er verstrijken uren, ik waak, ik drink thee en koffie, om negen uur heb ik er met kijken en luisteren een halve werkdag op zitten.

Ieder woord daagt betekenis uit. Het worstelt in de vorm en kraakt in een code. Het breekt uit zijn geschiedenissen, het bevrijdt zich van het algoritme dat zijn gebruik voorspiegelde, het laat zich proeven en ophoesten. Het geeft zich zelfs niet gewonnen in het zinsverband, voor of achter de interpunctie, in de alinea, in het medium, op de drager, op locatie, aan een publiek dat ondertussen ook niet stil heeft gezeten, onder het genot van andere de zintuigen prikkelende en het verstand verbijsterende signalen.


Woord, fenomeen en duur
Vragen naar het ‘wat’, ‘hoe’ of ‘waarom’ , de vragen die sprakeloos van bewondering identiteiten waarnemen en vastleggen, lossen we door vier brandender,
de licht ontvlambare actualiteit van deze vragen ontstaat dankzij de aard van het mediale aggregaat waarin we tegenwoordig iedere identiteitsvraag thuis proberen te brengen.

Zonder plaats- en tijdstempel, zonder presentielijst, zonder adressatenbestand, zonder logboek... wordt niets, is niets.

De media van het lokale nu, voor de duur van het lokale en van het nu, stellen ons voor geen andere keus dan tijdelijk te zijn, gemeten aan zichtbaarheid, aan zien en gezien worden, in welke vorm danook.
zoals u zult zien, samenhangende en samenspannende vragen af:

WANNEER (moment) is het voorliggende fenomeen, WAAR en VOOR WIE? De volgende vraag luidt HOE LANG (duur) houdt deze unieke er- en bekenning, deze verstandsverbijsterende zijnswens tussen subject en object (en, indien aan de orde, relevant, tussen subjecten onderling, al is het maar voor de illusie van het sociaal gelijk), stand?

Alle democratisering en popularisering ten spijt zijn niet alle dingen altijd en voor eeuwig van of voor alle mensen en is iedere vorm van collectief eigendom naar zijn aard identiteitsroof, c.q. -misbruik. Het is nog net niet strafbaar, maar wie zou altijd alles met ieder willen delen? Wie ben ik om u of een ander dat aan te doen? Wie bent u om mij dat aan te doen?

Ik deel slechts mijn honger. Dus.

Zo is hier nu honger, voor mij. Met wie nu hier is kan ik honger delen. Ik deel graag ook uw honger nu u toch hier met mij en mijn honger bent. Wij zijn dan, voor zolang als het duurt, samen honger. Ik wil ook niets dan honger zijn. Honger zijn is geen honger hebben, het is geen honger naar iets hebben. Het is honger zijn naar wanneer, naar eens, naar ooit, met wie, en waar. Dàt is honger zijn.

Quasime zweeg. Misschien om voor een moment met honger alleen te zijn. Of na te voelen of er al meer honger was. Of er meer in het gezelschap honger werden. Natuurlijk voel je dat. Het kenmerkt de honger, die honger naar meer. Bij mij was hij in elk geval gewekt. Q’s betoog was geconcentreerd. Het deed tijd en plaats en gezelschap vergeten. Ik voelde dat ik met Q. op de goede weg ben. Onze honger werd steeds vaker intens gedeeld.


Atelierbezoek bij nacht

Atelierbezoek in de kleine uurtjes, juli 2017


Kroonjuwelen
Mijn gedachten dwalen af naar Moerstaal. Staat deze nu wel of niet on line en zo ja, is die aanwezigheid gelinkt of niet gelinkt, genoemd in een Facebook post of niet, vind ik mijn Instagram posts er in terug of niet... met andere woorden waar ben ik gebleven? Behalve dat het belangrijkste antwoord op deze vraag luidt: ‘in het atelier’, is hij ook van existentiële en van mediale aard. Welke vraag niet, vandaag de dag. Iedere vraag is een uitspraak, zoals iedere uitspraak een vraag is. Het zij zo. Is het zo?

Het materiaal is in het atelier. Zoals ‘le cheval est dans le pré’. Een traditioneel geval van iets-is-ergens. Als we er bij zijn kunnen we getuigen. Al het andere, al het reeds of nog niet meegemaakte achtervolgt ons of vlucht ons vooruit. We zijn er niet (meer) bij maar komen er ook niet van los, voorwaarts en achteruit, spiegelbeelden. We worden achtervolgd door alles dat we delen. Het weerkaatst in de vorm van applaus, of hoon, of aanvulling, of weerlegging, of herinnering, of maning. Zeker mogelijk ook als geweten, als twijfel, als trots, als geluk, als verdriet, als onherstelbaar, als onherhaalbaar, als onovertrefbaar, als onverteerbaar, als niet te evenaren, als de samenloop van de omstandigheden. Onherroepelijk. Onmisbaar. Niet te missen. Zeker delen. Eigen schuld. En voor ons uit zigzagt de toekomst met zijn schichtige verlangens.

In het Van Abbemuseum was ik gisteren (om precies te zijn op 1 juli 20 17, mocht u dit later dan op 2 juli 20 17 lezen) getuige van een gesprek over de gebruiker en wat die in het museum te zoeken heeft. Het gesprek verliep afwisselend in het Engels en in het Nederlands. In plaats van over een ‘spectator’ te spreken spreekt het Van Abbe, het museum, voortaan dus over de ‘user’, die we met de komst van nieuwe media in de vroege jaren 1990 in een nieuwe rol leerde kennen. We hebben het over ‘gebruik’, mensen. Zoals Dave Winer destijds vroeg niet te vragen wat het Internet voor jou kon doen maar wat jij zou kunnen doen voor het Internet, zo luidde mijn vraag niet ‘waar gebruikt de user het museum voor?’ maar ‘waar gebruikt het museum de user voor?’, met name met betrekking tot de fameuze user generated content. Wat moet een museum daarmee? Niet wat neemt de user, maar wat brengt de user? We leven per slot van rekening in een tijd waarin sommige rollen eindelijk omgedraaid worden, of in ieder geval nieuwe invullingen zouden kunnen krijgen, waarin het verhevene nederig wordt en het nederige zijn verantwoordelijkheid neemt en een rechtens toekomende positie verlangt, al is het maar in de discours van het zich nederig menende en metende (mea culpa) vehevene. Ieder zijn eigen eerste steen: Jedermann sein eigner Fussball! Wat betekent dit voor het museum dat niet alleen een uitstalkast en sociaal-culturele smeltkroes is, maar ook een meta-mediaal geheugen? Wie de bal kaatst mag hem terug verwachten.

Noem de chaotische veranderingen van de laatste decennia ‘post-kapitalistisch’, ‘post-historisch’, ‘post-materialistisch’, ‘post-internet’... noem het een ‘revolutie’ die afrekent met oude elites en regenten, of noem het al naar gelang zijn expressie en sociale context: populisme, neo-liberalisme. Zie het als een vorm van democratisering, of zie het als het einde van de representatieve democratie; noem het de gelijkwaardigheid van low en high culture — noem het wat je wilt, maak er maar wat van, consumentisme, nihilisme, noem het iets waarbij je je post-kolonialistisch senang voelt — de leuzen kennen we allemaal en kunnen we allemaal verzinnen. Ik zie een ongebreidelde en onrustig richtingzoekende veranderingsgezindheid als de onomkeerbare verveelvuldiging en ontvlamming (olie op het vuur) van sociale, culturele en economische belangen (die zeker niet onherleidbaar zijn, maar waaraan zo veel sociaal, cultureel en economisch opportunisme ex machina debet is dat we geen lineaire oorzaak-gevolg lijnen kunnen trekken) en de dis-organisatorische verwezenlijking daarvan — ook al van incidentele of duurzamere aard — met daarbij en daartoe en daarom dan weer een enorme markt aan mediale zekering: zichtbaarheid, eveneens van korte of bestendiger duur. Flitsende bewustwording, waarvan slechts asresten overblijven.

(...)

Wat garandeert dat woord en daad nog enig concreet, direct, leesbaar, integer en productief verband met elkaar houden? (...) Een verband dat ik eerlijk gezegd op institutioneel of bedrijfsmatig niveau nooit gehandhaafd zag. Waar individueel belang gedeeld en een collectief belang gediend wordt, krijgen de spelers vroeg of laat last van achtervolgingswaanzin en vallen terug op zelfbehoud. Alleen zij die haar eigen nering dient en stuurt kan in alle eenvoud en ernst een ethisch imperatief gehoorzamen.


versewoordkraam banner
baggeraar, lachgas, braadslee, achterhaald, niemandsland, verdeelslot, aangenaam, vaandeldrager, wikkelrok


Oud glas

Strand bij Egmond

Strand vanaf het terras van De Zeester, Egmond, Noord-Holland, 2017


P. suggereerde onlangs dat ik mijn 45 jaar oude Pentax glas aan een digitale camera body zou kunnen hangen. Wat een uitdagende gedachte!, ik bestel terstond een PK-FX (Pentax K- naar Fujifilm X-vatting) conversie-ring. Met P.’s splinternieuwe Fujifilm X-T20 kan ik de combinatie van een digitale body met een analoog objectief (internationaal te googelen als ‘vintage glass lens’) uitproberen. Mijn liefde voor Fuji camera’s volgde die voor Pentax op, zeker sinds het verschijnen van de Fuji GA-645W rolfilm camera die ik nog ergens in mijn bezit moet hebben, net als een Single 8 AX-100 filmcamera met die onwaarschijnlijk lichtsterke lens: f/1.1...

Het PK-FX hulpstuk bevindt zich in Almere, bij www.kortingcamera.nl. Op weg naar Egmond aan Zee, ons favoriete zeebad, rijden we om. Kortingcamera is, zoals zoveel punt nl handelshuizen, een bescheiden rijtjeshuis. Een jonge Chinese opent de voordeur en veronderstelt dat we voor de zonnekap komen die in een plastic zak op een tafeltje in de vestibule klaar ligt. Nee, we komen voor de conversie-ring. Ze verdwijnt naar boven om na enig gestommel met het verlangde product terug te komen. Het wisselgeld haalt ze uit de kinderspaarpot. In paviljoen De Zeester (ga in plaats daarvan naar De Noordhoek en bestel een ‘Super Green’) hang ik de meegenomen 24-35mm zoomlens aan P.’s camera. Fysiek past alles stevig op elkaar maar de eerste foto’s tonen een verrassende soft focus. Oud glas. Ik poets met asem en de punt van mijn Echo and the Bunnymen T-shirt de UV filter, zonder resultaat. Op het strand en in de duinrand neem ik tientallen foto’s. De kwaliteit is onverminderd zeer zacht. Het toonspectrum bevindt zich in het histogram in het middelste eenderde gedeelte.


Duinflora bij Egmond

Duinflora, Egmond, Noord-Holland, 2017


Een paar dagen later zie ik dat de binnenste lens van het objectief licht dof is van stof of van een soort microscopische schimmel? Zacht poetsen brengt verbetering. Ik neem me voor te informeren naar een middel dat de waas verwijdert zonder schade aan te richten.


Zee bij Egmond

Aan de zeerand, Egmond, Noord-Holland, 2017


Lenzen, filters: beelden en ‘bubbels’
Een weer-gave van de werkelijkheid schept een beeld waaraan de signatuur van een of meerdere ‘media’ (auteurs en bemiddelaars, technische middelen en de algoritmen die de eersten betekenisvol met de laatsten verbinden) is af te lezen. Met iedere tekst of beeld van de werkelijkheid krijgt tegelijkertijd een nieuwe werkelijkheid gestalte: die van het pasgeboren beeld, inclusief een zicht op al zijn wordings-instrumenten en -mechanismen. Hier geldt niet ‘wordt wie je bent’ maar een ‘alles is zoals het wordt’. Zijn en worden zijn werkwoorden voor wordtwerken. Alles (is) (in) (de) wording.


Fujifilm X ecosysteem

Uitbreiding van het Fujifilm X ecosysteem met de X-E2 body met daaraan vintage Pentax glas


Na twee dagen experimenteren met mijn oude glas koop ik een Fujifilm X-E2 body, tegen een aantrekkelijke opruimingsprijs. Het besturingssysteem moet van 2.01 naar 4.01 worden opgewaardeerd. Ik kijk mijn Fujifilm X10 er op na. Ook dat besturingssysteem kan worden opgewaardeerd. De algoritmen worden bijgesteld. Nieuwe gebruiksinstellingen dienen zich aan. De X10 behoudt tot mijn vreugde het 4:3 beeldformaat, dat is er niet uitgeprogrammeerd. X-E2 noch X-T20 kennen deze instelling. En wat is de X10 handzaam.

Met elk nieuw gereedschap leer je het oude herwaarderen. Uitbreiding van de mogelijkheden met nieuwe media verleent oude media-specifieke eigenschappen een nieuw gebruik en betekenis. Dat zulke herwaardering ook bestaat uit het historisch worden van eerdere communicatieprocessen draagt maar voor een deel aan de betekenisvorming bij. Historiciteit is immer actueel dus daarmee landt je terstond in het hier en nu. Zou de X-E2 een X10 kunnen simuleren, zoals hij een ‘toy camera’ kan simuleren, of ‘dynamic tone’ of ‘pop color’ aan kan brengen en zoals hij analoge Fuji film kan simuleren, Provia, Velvia, Astia; zoals hij een geel, rood en groen filter kan simuleren, in sepia kan registreren... als iedere nieuwe generatie apparatuur de eigenschappen van alle voorgaande generaties zou kunnen simuleren, dan (...)

Gevoelige platen
Licht te vangen en op te slaan, om dit licht vervolgens op een informatiedrager (materieel, scherm) over te zetten, weer te geven: het is de geschiedenis van de ‘gevoelige plaat’. Op de cameraprocessen volgden ontwikkel- en omzet- en afdruk- en weergaveprocessen, reproductieprocessen, distributie- en adresseerprocessen, publicatieprocessen en tenslotte consumptieprocessen, die altijd in een sociale context plaatsvinden. Al deze processen boden en bieden de mogelijkheid tot ingrepen in het oorspronkelijke beeld — van directe ingrepen in het licht en materiaal waaruit de foto wordt samengesteld, tot ingrepen in wie deze onder welke omstandigheden te zien, te beleven en te interpreteren krijgt aangeboden en in welk gezelschap deze recipiënt zich bevindt. Daarenboven spreekt de foto nooit tot een ongeïnformeerde ontvanger. Niet alleen het beeld torst een lange informatiegeschiedenis, ook de beschouwer komt zichzelf tegen in de receptie van het beeld.

Wat zijn de handelingen van de fotografie, van lichtval tot lichtval?

Ieder photographein begint in een verlichte ruimte van willekeurige afmetingen, waarin zich ook een ‘camera obscura’ bevindt: een gesloten ruimte binnen de ruimte, waarin het donker is tot er weerkaatsend licht uit de omringende ruimte in valt.


de eerste lichtval

camera die zich opent om deze op te vangen, geconcentreerd door een:

lens

lichtgevoelig materiaal of sensor

opgeslagen lichtval op respectievelijk materiële of digitale drager, een lichtgeheugen

inwinnen van het opgeslagen licht, via overzetting op materiële drager of scherm; tijdens dit proces:

bewerkingsmogelijkheden in daartoe speciaal ingerichte fysieke of digitale ruimte met daartoe geëigende chemische, materiële, digitale) hulpmiddelen

fixatie van het beeld in materiële drager of andere toegankelijke presentatievorm (projectie, online, ...)

keuze van de recipiënt (door middel van de keuze van medium en/of locatie)

transport van het beeld naar recipiënt in die omgeving/dat medium

manifestatie van het beeld aan de recipiënt



Zie. https://research.googleblog.com/2017/07/using-deep-learning-to-create.html


In de hand ligt alles ondertussen even anders. Een nieuwe camera heeft, zelfs als hij door een ander zou zijn ingeschoten, een andere temperatuur dan de oude. Gebruik heelt het object. Alle licht dat door een camera viel informeert het apparaat en bestemt zijn relatie tot degene die het op nieuwe bronnen richt. Licht brandt en etst.

Schilderkunst? Hopper. Strijk licht (strijk).



mtnl 2016 motto header




COLOFON



MOERSTAAL twintig zestien deel 2

Donderdag zesentwintig juli 2018
Verse woordkraam

Zondag tweeëntwintig juli 2018
Meten is wensen


Zondag vijftien juli 2018 e.v.
Kakelverse woordkraam
Liefde op het eerste gezicht
Woord, fenomeen en duur
Dali dubbel

Donderdag dertien juli 2017 e.v.:
Oud glas
Lenzen, filters: beelden en ‘bubbels’
Gevoelige platen

Zondag twee juli 2017 e.v.:
Kroonjuwelen
Verse woordkraam



MOERSTAAL twintig zestien deel 1

Maandag negen januari 2017:
Voorwaarden scheppen
Verse woordkraam

Donderdag vijf januari 2017:
Ongelijke vallen

Woensdag vier januari 2017:
Verse woordkraam
Eetstoornis


Maandag vijfentwintig juli 2016:
Een gat in de weg
Kunstmatigheid

Zondag drie april 2016:
In de buurt van Doesburg
Deelecologie

Vrijdag een april 2016:
Het vroege latere werk
Verse woordkraam

Donderdag eenendertig maart 2016:
De honger horizon
Eeuwige belofte
Verse woordkraam

Woensdag dertig maart: 2016
Wie schreef, bleef
Wie las, was
Het adres is de boodschap
Verse woordkraam



BIJLAGEN

In Media Omnia (2001)
Moerstaal 2, migraties (2000)

Voorgeschiedenis
moerstaal 1-4 22 maart 2000-25 augustus 2001


































































































































































































































































































































































































































































































COLOFON
2016-2018
Amsterdam-Rotterdam

Moerstaal twintig zestien komt mede tot stand met steun van het
Mondriaan Fonds logo


Met dank aan die mij kennen

en voor wie hier nieuw is : ik voed en stil mijn honger in 010 (atelier sinds 2015) en 020 (woonachtig sinds 1985, met een Franse pauze van 1999-2009). Incidentele ontgifting in 0033386 (sinds 2003).

Notes, Quotes, Provocations and Other Fair Use, (regelmatig 1998-2005/unfinished-2013), door sommigen beschouwd als Nederland’s eerste weblog, hield gedurende zeven jaar mijn exclusieve aandacht vast. Na het opnieuw inrichten van een atelier activeerde ik in 2016 een slapende en sindsdien wakende Instagram account.